Out with the old, in with the old: Iran ’s revolution, drug policies, and global drug markets

sinds de revolutie van 1979 heeft Iran een reputatie opgebouwd als een van’ s werelds zwaarste drugstraffen en als een tegenstander van pogingen om het wereldwijde drugbeleid te hervormen. Over het geheel genomen is het drugbeleid van Iran echter zeer gevarieerd geweest, waarbij ook na de revolutie enige beleidsexperimenten plaatsvonden. En zeker lang daarvoor experimenteerde Iran-misschien meer dan enig ander land—met een breed scala aan beleidsmaatregelen om te reageren op wijdverbreid drugsgebruik en papaverteelt, afwisselend tolerant en zeer hard beleid.

Vanda Felbab-Brown

directeur-Initiatief betreffende gewapende niet-statelijke actoren

Senior Fellow-Foreign Policy, Center for Security, Strategy, and Technology

Bradley S. Porter

projectmanager-buitenlands beleid, Centrum voor veiligheid, strategie en technologie, Brookings Institution

wat misschien wel het meest verrassend is, is hoe weinig de Iraanse Revolutie feitelijk het drugbeleid in Iran heeft veranderd. En terwijl de revolutie wel uitgesproken effecten had op de internationale drugsmarkten, waren ze, nogmaals, eigenlijk minder dan je zou denken. Belangrijk is bijvoorbeeld dat de papaverproductie in Afghanistan hoe dan ook zou stijgen.Van de 19e eeuw tot de revolutie van 1979 schommelde het drugbeleid in Iran wijd en zijd, variërend van legalisering tot streng verbod. Tegen het einde van de 19e eeuw was Iran—toen bekend als Perzië—een van ‘ s werelds grootste opiumexporteurs, ook al had de regering geen effectieve controle over het grootste deel van het grondgebied van het land.

Niettemin was de promotie van de opiumpapaverteelt door de staat zo ‘succesvol’ dat tarwe werd opgegeven voor opiumpapaver, wat bijdroeg aan de Grote Hongersnood van 1870-72, waarbij ongeveer 1,5 miljoen mensen stierven. (Iraanse verhalen geven Britse machinaties de schuld.) Opiumexport werd een belangrijke bron van de buitenlandse valuta en belastinginkomsten van Iran. Het was om die economische redenen dat Iran zijn opiumexport naar China en elders niet wilde controleren, ook al had het in het begin van de 20e eeuw een aantal internationale verplichtingen in die zin ondertekend. Zelfs toen China de invoer van Perzische opium in 1912 specifiek verbood, moedigde Iran zijn boeren en zakenlieden aan om het daar te exporteren.

na een wet uit 1928 om de opiumproductie onder een overheidsinstantie te monopoliseren, steeg de papaverteelt in Iran tot 25.000 hectare (ha). Zo ook export en belastinginkomsten, en de reputatie van Iran als een wereldwijde drug paria. Niet alle exportproducten waren illegaal: door internationale overeenkomst mocht Iran tussen 1929 en 1955 25 procent van de wereldwijde legale opiumbehoefte voor medicijnen leveren.

ondertussen nam ook in het begin van de 20e eeuw het opiummisbruik in Iran dramatisch toe. Een van de eerste reacties van Iran op groeiende verslaving was een programma in de jaren 1920 om verslaafden te voorzien van opiumrantsoen coupons. Geleidelijk echter werd het beleid voor gebruik verhard, vooral omdat de wijdverbreide mobilisatie door sociale activisten—zoals de Society Against Opium and Alcohol—de verwoestende effecten van verslaving aan het licht bracht. Tegen de jaren vijftig had Iran naar schatting 1,5 miljoen drugsgebruikers, op een bevolking van op dat moment 20 miljoen.Irans revolutie, 40 jaar na 7867 in 1955, legde de sjah een totaal verbod op de teelt en verbood het bezit en de verkoop van opium. Het beleid had een verwoestend effect op de 300.000 papaverboeren in Iran. In een land waar veel plattelandsgebieden geen medische voorzieningen hadden en opium op grote schaal werd gebruikt als een universeel medicijn, had het beleid ook ernstige gevolgen voor een breed scala aan medicinale praktijken. De economische en sociale ontberingen waren groot, ook al nam het gebruik en de verslaving niet af. Gebruikers en verslaafden werden steeds langer opgesloten: In 1959 werd zelfs het bezit van maanzaad, zoals op brood, gecriminaliseerd met maximaal drie jaar gevangenisstraf.

het verbod werd systematisch ondermijnd door de wijdverspreide smokkel van opium en heroïne uit Afghanistan en Turkije—een onvermijdelijk resultaat, aangezien het verbod geen einde maakte aan de vraag en er geen behandelingsfaciliteiten en programma ‘ s waren. De smokkel uit Afghanistan, die jaarlijks zo ‘ n 100 ton bedroeg, bleek bijzonder gewelddadig: veel smokkelaars riskeerden hun leven voor slechts $13 per reis, vaak in slavernij van Afghaanse feodale khans. Het wijdverbreide gebruik van de doodstraf door Iran voor drugshandel heeft de smokkel weinig ontmoedigd, vooral omdat de Afghaanse smokkelaars ook terechtgesteld werden door hun Afghaanse opperheren als ze met lege handen terugkeerden naar Afghanistan. Dus, toen ze drugs verloren aan verboden operaties, plunderden ze vaak Iraanse landelijke nederzettingen en sleepten dorpelingen naar Afghanistan.De sjah was gefrustreerd door de internationale handel (op dezelfde manier als het Iraanse beleid enkele decennia eerder China ‘ s drugsbeleidsdoelstellingen ondermijnde) en geconfronteerd met enorme verliezen aan goud en harde valuta betaald aan internationale drugshandelaren, en hief het verbod in 1969 op. Opnieuw onder een staatsmonopolie ging de papaverteelt terug naar 20.000 ha. Ongeveer 110.000 verslaafden, die wegens leeftijd of andere fysieke omstandigheden niet konden stoppen, kregen een registratiekaart om door de staat verstrekte opium te verkrijgen. Ten minste 300.000 officieel geschatte gebruikers kwamen echter niet op de registratielijst, en het werkelijke verslavingscijfer werd veel hoger geacht.Na de revolutie van 1979 verklaarde Ayatollah Ruhollah Khomeini het gebruik van drugs “on-islamitisch”, opnieuw om verslaving te verminderen. Hoewel de Ayatollah de drug executies van de sjah “onmenselijk” noemde, zette de revolutie een “reinigingsprogramma” in dat op grote schaal drugovertreders in de gevangenis zette en executeerde.Een beruchte opperrechter van de revolutionaire tribunalen en tegelijkertijd hoofd van de anti-Drugs Revolutionaire Raad, Sadeq Khalkhali, voorheen een kleine geestelijke, veroordeeld tot de dood van ten minste 582 drugdealers tijdens zijn 11 maanden durende bewind in 1979, samen met de honderden anderen die hij willekeurig had geëxecuteerd voor vermeende misdrijven zonder eerlijk proces. Het gebruik van de doodstraf voor drugsdelicten nam na 1988 toe en sindsdien hebben zo ‘ n 10.000 mensen de doodstraf gekregen voor drugsgerelateerde misdrijven.De revolutie beëindigde ook de binnenlandse experimenten met de legale teelt van papaver. Ondanks de economische gevolgen voor de Iraanse boeren werd ook elke illegale teelt effectief onderdrukt. Onderhoud met Opium en methadon werd stopgezet, maar er was geen andere behandeling voor wijdverbreide verslaving beschikbaar.

En nogmaals, buitenstaanders verplaatst naar het aanbod van de intense vraag naar drugs. Tegen die tijd had Turkije zijn opiumproductie effectief gelegaliseerd en voorkomen dat er misbruik werd gemaakt van de illegale handel, waarbij de Verenigde Staten zich ertoe verbonden een aanzienlijk deel van deze legale Turkse opium te kopen. Dus drugssmokkel naar Iran verschoof naar Pakistan. De papaverteelt nam toe in de verarmde stamgebieden van Pakistan en bloeide daar in de jaren tachtig, waardoor Iran, Europa en andere markten werden bevoorraad. Begin jaren negentig droogde de illegale productie van Pakistan op als gevolg van de door de VS gesponsorde uitroeiing en alternatieve middelen van bestaan.De productie van opiaten schakelde sterk over naar Afghanistan en financierde—samen met CIA-geld vanaf het midden van de jaren tachtig—de Moedjahedien die vochten tegen het binnenvallende Sovjetleger. Om de Moedjahedien uit te hongeren en hen te beroven van voedsel en onderdak onder de bevolking, nam het Sovjetleger een verschroeide-aarde-beleid aan. Om de plattelandsbevolking naar steden te drijven (die zij beheersten), verbrandden de Sovjets boomgaarden en velden en vernietigden waterkanalen. Het gevolg was een aanzienlijke toename van de papaverteelt: Gewoon geen ander gewas kon het harde weer en gebrek aan water en meststoffen overleven. In tegenstelling tot legale goederen die moesten worden verwerkt, en afhankelijk waren van goede wegen en legale waardeketens en markten, zou geoogste opiumhars niet bederven.Het was weinig troost voor het Afghaanse volk dat de bloeiende heroïneproductie in het verwoeste land ook het Sovjetleger sterk verslaafd maakte. Het Taliban-beleid van de jaren negentig om een al verarmd en verwoest land terug te brengen naar de 9e eeuw—met systematische vernietiging van het bestuur en sociaal-economische faciliteiten—had één belangrijk resultaat: steeds meer papaver. In 1998 overtrof Afghanistan Myanmar als ‘ s werelds grootste producent van opiaten. Sindsdien is zij de dominante leverancier van illegale organische opiaten. 17 jaar U. S. tegenmaatregelen en inspanningen voor staatsopbouw in Afghanistan zijn er niet in geslaagd de onveiligheid en andere structurele oorzaken van de opiumpapaverteelt in het land te verzachten, en opiumpapaver gedijt nog steeds en wordt naar en via Iran geëxporteerd.

Drugs en drugsbeleid in Iran vandaag de dag

ondanks de dramatische politieke ontwikkelingen in 1979 en een reeks grote beleidsschommelingen gedurende meer dan een eeuw, is het drugsgebruik in Iran Opmerkelijk koppig gebleven.

verslaving en hervormingen

op een bevolking van 81 miljoen mensen zijn naar schatting 2 tot 3 miljoen Iraniërs verslaafd, een van de hoogste verslavingscijfers ter wereld. Gevangenissen zijn rijk aan gebruikers: in 1987 werden in Iran 78.000 mensen gevangengezet op grond van drugsgerelateerde aanklachten; in 2004 waren dit er 431.430. In het midden van de jaren 2000 deelden Iran en de Verenigde Staten een vergelijkbaar percentage gevangenen voor drugsgebruikers, enkele van de hoogste percentages in de wereld.

de revolutie veranderde de sociaal-politieke context: Alcohol was verboden voor alle anderen dan religieuze minderheden, strenge beperkingen werden opgelegd aan de sociale interactie tussen niet-verwante mannen en vrouwen, en er waren weinig mogelijkheden voor persoonlijke zelfvervulling. Deze ontwikkelingen hebben het drugsgebruik waarschijnlijk verergerd. Echter, verslavingspercentages, ook door de normen van de wereld, waren zeer hoog zelfs voor de revolutie. Misschien wel het meest significante en schadelijke effect van Grotere straffen en intensievere inspanningen om het aanbod te controleren na de revolutie is de overstap naar harddrugs geweest. Omdat het compact is en gemakkelijker te verbergen, is heroïne gemakkelijker te smokkelen dan opium. Hoewel het verslavingspercentage in Iran misschien de helft is van wat het in de jaren vijftig was, verslechterden de ernst van de verslaving en de bijbehorende effecten.

het falen van een hard beleid herleidt periodiek hervormingen. Eind jaren negentig verminderde President Mohammad Khatami de straffen voor drugsgebruik, waarbij hij de nadruk legde op drugsbehandeling en schadebeperking, vooral gericht op het voorkomen van de verspreiding van HIV/AIDS. Methadon onderhoud kwam terug in de mode, met ongeveer 130.000 ontvangen methadon in 2009. Dergelijke progressieve hervormingen verzwakten echter tijdens de jaren van Mahmoud Ahmadinejad, en behandelingsfaciliteiten en ondersteuningssystemen voor schadebeperking zijn nog steeds moeilijk te verkrijgen, met name voor vrouwen, terwijl het sociale stigma en de angst voor wetshandhaving blijven bestaan.

in januari 2018 verhoogde Iran de hoeveelheid drugs in bezit die de doodstraf teweegbrengt van slechts 30 gram heroïne, morfine en cocaïne, en 5 kg cannabis en opium, tot meer dan 50 kg opium, 2 kg heroïne en 3 kg crystal meth. Door deze verandering konden ongeveer 5.000 mensen in de dodencel hun zaak laten herzien, met het vooruitzicht dat hun straf zou worden omgezet in gevangenisstraf of boetes. De doodstraf voor het bezit en de handel in marihuana is volledig geëlimineerd. En in de geest van marihuana-legaliserende tijden, een 2015 voorstel zelfs geprobeerd om decriminalisering van opium en marihuana en de invoering van de staat gecontroleerde teelt.

Levering controle en de tegenstrijdigheden

Met de Afghaanse papaver bloeit op de deur en haar eigen verslaving unabating, Iran heeft geprobeerd te voorkomen dat de handel in het land. Het heeft meer dan $800 miljoen uitgegeven aan betonnen barrières en diepe greppels langs de grenzen met Afghanistan en Pakistan. Jaarlijks voert zij zo ‘ n 500 tot 600 gewapende verboden uit. Volgens de Verenigde Naties maakte Iran in 2017 driekwart van ’s werelds opiumvangsten en een kwart van’ s werelds heroïnevangsten. Ongeveer 4.000 Iraanse politieagenten en grenswachten hebben het leven verloren bij contra-karkatischeoperaties.Door middel van technische en financiële steun heeft Iran ook alternatieve middelen van bestaan gesponsord in de Afghaanse provincie Herat. Te midden van de groeiende onveiligheid in Afghanistan en de vele economische en bestuurlijke uitdagingen voor de legale economische ontwikkeling, deden deze inspanningen net zo goed—of slecht—als de inspanningen van de VS en het Westen om legale middelen van bestaan in Afghanistan te bevorderen. Ongeveer een derde van de Afghaanse heroïne blijft in en door Iran stromen en levert zijn eigen markt en andere delen van het Midden-Oosten en Europa.

maar zelfs toen Iran enorme middelen heeft besteed aan de beheersing van het aanbod, wijdverbreide verslaving heeft doorgemaakt en te maken heeft gehad met westerse mislukkingen om een einde te maken aan de papaverteelt in Afghanistan, is een verscheidenheid aan door de staat en Iran gesponsorde actoren betrokken geraakt bij de drugshandel. Het Amerikaanse Ministerie van Financiën heeft meerdere personen binnen het Irans Islamic Revolution Guards Corps Quds Force aangewezen als drugssmokkelaars. De door Iran gesponsorde proxy paramilitaire troepen, zoals de Libanese Hezbollah en verschillende pro-Iraanse paramilitaire hashd groepen in Irak, zijn ook betrokken bij drugshandel. Hezbollah wordt niet alleen beschuldigd van belasting en bescherming van cannabisvelden in de Bekka-vallei in Libanon, een beschuldiging die zij ontkent, maar wordt ook beschuldigd van de handel in cocaïne uit Latijns-Amerika, zoals in de Triborder regio. Zoals Felbab-Brown tijdens interviews in Irak in December 2018 vernam, zouden door Iran gesponsorde paramilitaire groepen in Irak heroïne uit Iran en captagon uit Syrië naar Irak smokkelen. Dergelijke beschuldigingen worden gretig aangegrepen door Saudi-Arabië, dat ervan geniet om zijn aartsrivaal inlichtingendiensten en proxies, zoals de Libanese Hezbollah, aan te klagen voor het opzettelijk vergiftigen en vernietigen van Saoedische jongeren door het faciliteren van drugssmokkel naar het Koninkrijk.Over het geheel genomen is de belangrijkste afhaalmaaltijd in de jaren voor en sinds de Islamitische Revolutie van Iran dat de eisen en beginselen van de volksgezondheid in eigen land concurreren met de economische en geopolitieke doelstellingen van Iran in het buitenland, zoals ze voor veel landen hebben gedaan—aardschokkende revolutie of niet.